Έχουμε μπει ήδη στην καρδιά ενός κρίσιμου καλοκαιριού, όπως το περιγράφαμε και στο τελευταίο πρωτοσέλιδο της εφημερίδας μας. Η ακύρωση, τον περασμένο χειμώνα, των αιολικών σχεδιασμών στην καρδιά των Αγράφων, στη Νιάλα και στο Βοϊδολίβαδο, σκόρπισε χαμόγελα και αυτοπεποίθηση για τις δυνατότητες που ανοίγονται όταν αγωνίζεσαι. Ωστόσο, στην Αργιθέα οι πληγές παραμένουν ανοιχτές. Και μια σειρά αδειοδοτήσεων νέων έργων έρχονται να μας θέσουν προ των ευθυνών μας.
Στην Καράβα σχεδιάζονται δύο αιολικά εργοστάσια, με την εγκατάσταση ανεμογεννητριών ακόμη και επάνω στην κορυφή της, την υψηλότερη των Αγράφων, στα 2.184 μέτρα. Το ίδιο και στην κορυφογραμμή της Καζάρμας, πάνω από το επιβλητικό τοπίο της λίμνης Πλαστήρα. Στα νοτιοανατολικά Άγραφα, εννέα χρόνια μετά, οι επενδυτές επαναφέρουν τα σχέδιά τους για το Καπροβούνι και τον, κακοπαθημένο από το πέρασμα του “Ιανού”, Ίταμο. Στον Άσπρο στο Καροπλέσι, η τσιμεντένια κατασκευή μέσα στην κοίτη του ολοκληρώθηκε, ενώ στον Κερασιώτη, έξω από την Κερασιά, έχει ξεκινήσει εκ νέου η κατασκευή του μικρού υδροηλεκτρικού που πριν δύο χρόνια παρασύρθηκε από τα ορμητικά νερά του ποταμού.
Διανύουμε ήδη τις πρώτες ημέρες του Ιουλίου, λίγο-λίγο ο κόσμος ανεβαίνει στα χωριά του για να ξεκαλοκαιριάσει και εκδηλώσεις ή ανταμώματα προγραμματίζονται από τους τοπικούς πολιτιστικούς συλλόγους. Την ίδια στιγμή πέφτουν υπογραφές και κατατίθενται νομοσχέδια που αφορούν (και) τα βουνά μας, δηλαδή αυτό το μοναδικό φυσικό περιβάλλον που θα φιλοξενήσει απόδημους και επισκέπτες και αυτό το καλοκαίρι. Και φέτος πρέπει να είμαστε παρόντες και παρούσες στο κάλεσμα των βουνών για την υπεράσπισή τους. Να διεκδικήσουμε να έχουμε άποψη για τον τόπο μας και όσα συμβαίνουν τριγύρω. Τα ανταμώματα να μην καταλήξουν να είναι γελάκια και αγκαλίτσες με τους τοπικούς άρχοντες, τους προσκεκλημένους υπουργούς και βουλευτές, αλλά τόποι απαίτησης και διεκδικήσεων. Κανένας δεν θα μα σώσει εάν δεν σηκωθούμε οι ίδιοι και οι ίδιες στα πόδια μας, να δείξουμε την αποφασιστικότητά μας και να προειδοποιήσουμε ότι κάποια πράγματα δεν πρέπει καν να περνούν σαν σκέψη. Για να διεκδικήσουμε τη δυνατότητα να μπορούμε να ζούμε με αξιοπρέπεια στα ορεινά, πρέπει καταρχήν να σταθούμε απέναντι στην καταστροφή του φυσικού κόσμου.
Φωτό / Πολιτικοί μηχανικοί, facebook, Ιούλιος 2022. Κατασκευή βάσης ανεμογεννήτριας στον Τύμπανο. Πίσω εργοστάσιο παραγωγής σκυροδέματος που στήθηκε στο βουνό.
Τύμπανος
Στον Τύμπανο της Αργιθέας τα έργα βρίσκονται στο τελικό τους στάδιο εδώ και αρκετό καιρό. Ήδη εδώ και δύο εβδομάδες πληροφορίες αναφέρουν ότι η εταιρεία έχει ζητήσει και λάβει άδεια διέλευσης βαρέων οχημάτων από τον επαρχιακό δρόμο του Μουζακίου, απ’ όπου προβλέπεται να μεταφερθούν τα εξαρτήματα των ανεμογεννητριών. Ακολουθώντας τη σχετική διαδρομή, τα σημάδια δεν αφήνουν αμφιβολίες. Ένας δρόμος που ενώνει το Μουζάκι, το κοντινότερο εμπορικό και υπηρεσιακό κέντρο, με τα απομονωμένα χωριά της Αργιθέας, κακοσυντηρημένος και δυσπρόσιτος εδώ και χρόνια για τους κατοίκους της περιοχής, τώρα με γρήγορους ρυθμούς έχει υποστεί εκτεταμένες διαπλατύνσεις στις περισσότερες στροφές του για τη διευκόλυνση της μεταφοράς των ανεμογεννητριών, ενώ ήδη δεκάδες χωματουργικά οχήματα κάθε μέρα πηγαινοέρχονται σε αυτόν.
Φωτό / Ανοιχτή Συνέλευση, facebook, Ιούλιος 2022. Αριστερά, διαπλάτυνση του επαρχιακού δρόμου Μουζακίου-Αργιθέας για την μεταφορά των α/γ. Δεξιά, σύνθημα στον ίδιο δρόμο.
Τον ερχόμενο Οκτώβρη, στην Καρδίτσα, έχει οριστεί να γίνει το δικαστήριο των κατηγορούμενων για τα επεισόδια που προκλήθηκαν μετά από την παρεμπόδιση από την αστυνομία της διαδήλωσης στο εργοτάξιο του Τυμπάνου τον Ιούνιο του 2021. Γι’ αυτήν την υπόθεση κατηγορούνται 15 άτομα μέσα από μια κακοστημένη δικογραφία στην οποία συμπεριλαμβάνονται ακόμα και άνθρωποι που δεν βρέθηκαν ποτέ στο βουνό και στη διαδήλωση!
Φωτό / Ελεύθερα βουνά χωρίς αιολικά, facebook, Ιούνιος 2022. Αριστερά, το κατεστραμμένο μικρό υδροηλεκτρικό του Κερασιώτη. Δεξιά το μικρό υδροηλεκτρικό στον Άσπρο.
Κερασιώτης
Τον Σεπτέμβριο του 2020 τα ορμητικά νερά του ποταμού παρέσυραν και κατέστρεψαν το τσιμεντένιο φράγμα που είχε κατασκευαστεί στην κοίτη του Κερασιώτη, λίγο πριν την είσοδο της Κερασιάς. Σπασμένοι αγωγοί, σίδερα και μπάζα σκορπισμένα μέχρι και σήμερα στο σημείο. Ο Κερασιώτης πηγάζει από την κορυφή Γκαβέλ, της ευρύτερης κορυφογραμμής της Καζάρμα. Παλαιότερα τα νερά του έβαζαν σε κίνηση νερόμυλους και υδροτριβεία της Κερασιάς. Σήμερα ο επενδυτής, πάνω στα παλιότερα μπάζα, έχει ξεκινήσει εκ νέου την κατασκευή του μικρού υδροηλεκτρικού εργοστασίου ισχύος 0,79MW. Δε χρειάζεται καν να φανταστούμε πώς είναι ένα τέτοιο εργοστάσιο μέσα σε ένα ποτάμι. Η ολοκλήρωση της καταστροφής του Άσπρου ποταμού στο Καροπλέσι, φέτος το χειμώνα, είναι… ξουράφι στα μάτια και στις καρδιές μας. Φαίνεται όμως ότι εξακολουθούμε να μην μαθαίνουμε τίποτα από τα σημάδια της φύσης και να συνεχίζουμε να την αντιμετωπίζουμε με όρους υπεροψίας και επιβολής.
Νοτιοανατολικά Άγραφα
Πρόσφατα, δημοσιεύτηκε ότι έληξαν οι άδειες παραγωγής για 8 αιολικά εργοστάσια στην Αργιθέα και στα Άγραφα. Ανάμεσα τους και αυτά που σχεδιάζονταν στον Ίταμο, στο Καπροβούνι και στην Βουλγάρα. Πρόκειται για άδειες παραγωγής οι οποίες είχαν δοθεί για τα σχέδια που είχαν κατατεθεί το 2015 και τα οποία ούτως ή άλλως δεν προχώρησαν καθώς συνάντησαν την έντονη αντίδραση των τοπικών κοινωνιών και αρνητικές γνωμοδοτήσεις από το δημοτικό συμβούλιο της Καρδίτσας και την Περιφέρεια Θεσσαλίας. Τα σχέδια για αιολικά εργοστάσια στα τρία βουνά, ωστόσο, έχουν επανέλθει από το καλοκαίρι του 2021 και έπειτα, από τη μεριά των εταιρειών σαν “νέα”, αλλά στην πραγματικότητα εάν κανείς ξεφυλλίσει τους φακέλους πρόκειται για τις ίδιες μελέτες που είχαν κατατεθεί και τότε.
Ο περιβαλλοντικό νόμος 4685, ο οποίος κατατέθηκε στη βουλή από τον τότε υπουργό Περιβάλλοντος Χατζηδάκη και ψηφίστηκε τον Μάιο του 2020, μεταξύ άλλων ευνοϊκών ρυθμίσεων για τις επενδύσεις σε έργα ΑΠΕ προσπάθησε να βάλει και σε μία σειρά την ίδια την αγορά της ενέργειας λόγω της αφερεγγυότητας των παικτών. Αυτό αποτελεί μία εκλεπτυσμένη διαπίστωση και διατύπωση των στελεχών της αγοράς ενέργειας αυτού που γράφεται εδώ και χρόνια. Ότι αρκετές από τις εταιρείες με τα μακροσκελή ονόματα και τις μυστήριες διευθύνσεις έχουν μηδενικό μετοχικό κεφάλαιο, γι’ αυτό και η νομική τους μορφή είναι ΙΚΕ (Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία). Ο συγκεκριμένος νόμος έθετε την απαίτηση της καταβολής εγγυητικής επιστολής 35.000 ευρώ ανά μεγαβάτ ισχύος παραγωγής για όσους επενδυτές θέλουν να διατηρήσουν ή να αποκτήσουν βεβαίωση παραγωγής.
Στη δική μας περίπτωση, λοιπόν, δεν γνωρίζουμε εάν η “Ανανεώσιμες Θεσσαλίας” ή η “Σπίθας Ηλιακά Συστήματα”, οι εταιρείες που σχεδιάζουν να καταστρέψουν τα συγκεκριμένα βουνά, σκόνταψαν κάπου σε αυτό το οικονομικό προαπαιτούμενο κάποιων εκατομμυρίων ευρώ. Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι τα σχέδιά τους για τα νοτιοανατολικά Άγραφα παραμένουν ενεργά, οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων κατατέθηκαν πρόσφατα σε δημόσια διαβούλευση και απαιτείται η κινητοποίηση όλων μας, και κυρίως των χωριών εκείνης της περιοχής για να μείνουν και αυτή τη φορά τα σχέδιά τους στα χαρτιά.
Φωτό / Ορειβατικό καταφύγιο Αγράφων, facebook, Δεκέμβριος 2020. Καζάρμα.
Καζάρμα
Η Καζάρμα είναι μια κορυφογραμμή. Η Καζάρμα είναι όμως και η λίμνη Πλαστήρα. Δεν μπορείς να μιλήσεις για το ένα χωρίς το άλλο. Σε συνεχή αλληλεπίδραση μεταξύ τους, οπτική, περιβαλλοντική, κοινωνική. Και ανάμεσα τους πέντε χωριά, κρεμασμένα κάτω από το βουνό ή σκαρφαλωμένα πάνω από τις όχθες της λίμνης. Ότι και να πεις, ότι και να γράψεις, την ίδια μοναδικότητα του τοπίου περιγράφεις. Είναι σχεδόν αδύνατο να σκεφτούμε ότι στην κορυφογραμμή της Καζάρμα θα κατασκευαστεί ένα αιολικό εργοστάσιο με εννέα ανεμογεννήτριες. Είναι σχεδόν αδύνατο να σκεφτούμε ότι δίπλα στο πυροφυλάκιο της Καζάρμα, ένα επτάμετρο τοπόσημο ορατό απ΄όλη την ευρύτερη περιοχή, θα τοποθετηθούν και κάποιες ανεμογεννήτριες των 130μ. η καθεμιά. Αλλά επειδή ήδη στον Τύμπανο κάτι άλλο που φάνταζε… αδύνατον είναι πραγματικότητα, εδώ πρέπει να κινητοποιηθούμε για να διατηρήσουμε το αυτονόητο. Αυτό το καλοκαίρι τα χωριά της λίμνης Πλαστήρα πρέπει να είναι σε επιφυλακή. Να ενημερωθούν μεταξύ τους οι κάτοικοι, να οργανώσουν τις επόμενες κινήσεις τους.
Στις 7 του Αυγούστου, ημέρα Κυριακή, προγραμματίζεται μία μεγάλη διαδήλωση υπεράσπισης της Καζάρμα με τη συμμετοχή πολιτιστικών συλλόγων, συλλογικοτήτων και συντονιστικών που αγωνίζονται χρόνια τώρα για τα Άγραφα. Κανένας και καμία δεν θα πρέπει να λείψουν από αυτήν. Τις επόμενες ημέρες, μέσα από τα δίκτυα επικοινωνίας των συλλόγων, μέσα από τα καφενεία των χωριών, μέσα και από αυτήν εδώ την σελίδα θα σας ενημερώσουμε αναλυτικότερα. Μέχρι τότε ερχόμαστε σε επαφή με τις τοπικές συλλογικότητες, να τις στηρίξουμε με τη συμμετοχής μας, με τον λόγο μας, με τις πράξεις μας.