Ας φανταστούμε ότι βρισκόμαστε στην Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου. Ή στο μουσείο του Πράδο στην Μαδρίτη. Ή στην γκαλερί Uffizi, σε ένα ανάκτορο της Φλωρεντίας. Ο τόπος μικρή σημασία έχει. Τριγύρω μας πίνακες, πολλοί πίνακες, τοποθετημένοι με τους κανόνες της μουσειολογίας. Του Γιάκομπ Βαν Ρούσνταλ, του Φέρντιναντ Χόντλερ, του Ρέμπραντ Χάρμενσον, του Βίνσεντ Βαν Γκογκ, του Σαλβαδόρ Νταλί, του Αλμπερτ Μπίρσταντ, του Φρέντερικ Έντουιν Τσερτς. Τα παράγωγα του λαδιού και του κάρβουνου να αποτυπώνουν απάνω σε κάποια εκατοστά καμβά ποτάμια, λίμνες, δάση, κορυφές, οροσειρές και αστέρια. Ο Τζέιμς Μακ Ντόναλντ με την «Λίμνη Μακάρθουρ», στο ενδιάμεσο των χιονισμένων καναδικών βουνών, εκεί όπου μπορείς να φτάσεις ύστερα από 9 χιλιόμετρα πεζοπορίας. Ο Γούίλιαμ Χένρυ Φοξ Τάλμποτ, ο πατέρας της σύγχρονης φωτογραφίας, να σκιτσάρει τις Άλπεις και να αναρωτιέται πόσο υπέροχο θα ήταν αν η φύση μπορούσε να καταγράψει τον εαυτό της. Ο Τζεόν Σεόνγκ να ζωγραφίζει εκδοχές του πιο διάσημου βουνού της Κορέας, του «Diamond mountain». Ο Λόρεν Χάρις και οι τεραστίων διαστάσεων καμβάδες του όπου αποτυπώνει τα τοπία του βόρειου Καναδά, βουνά, τούνδρες, παγετώνες, λίμνες.
Ας φανταστούμε ξαφνικά κάποιον μυστήριο τύπο, με ανυποψίαστο ντύσιμο και λαίμαργο βλέμμα να μπαίνει μέσα σε έναν απ’ αυτούς τους αναγνωρίσιμους χώρους τέχνης και να αρχίζει να σκίζει όλους αυτούς τους πίνακες και να τους πετάει χάμω. Η συνέχεια συμπεριλαμβάνει τη σύλληψή του, την αναζήτηση ευθυνών των υπευθύνων ασφαλείας, τη διάδοση της είδησης ανά τον κόσμο, το δάγκωμα των χειλιών στην εξιστόρηση της χρονολογίας που φιλοτεχνήθηκε ο κάθε πίνακας, τα δάκρυα των μουσειολόγων για την καταστροφή της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς.
Ας μην φανταστούμε άλλο. Ας δούμε τώρα και τις απεικονίσεις αυτών των πινάκων. Τα ποτάμια, τις λίμνες, τα δάση, τις κορυφές, τις οροσειρές και τα αστέρια που ενέπνευσαν τον καθένα απ΄ αυτούς τους ανθρώπους για να τα αποτυπώσουν στον καμβά. Και ας αναλογιστούμε, γιατί η καταστροφή μίας καλλιτεχνικής μεταφοράς, ενός πίνακα ζωγραφικής, καταγράφεται στη συλλογική συνείδηση ως πολιτιστική καταστροφή, αλλά τα τοπία που απεικονίζουν όχι; Τα τοπία που ζούμε καθημερινά, οι πηγές απ΄ όπου πίνουμε νερό και οι κορυφές απέναντι που ξυπνάμε και τις λέμε καλημέρα, γιατί δεν τις υπερασπιζόμαστε με το ίδιο σθένος, με τον ίδιο κατηγορηματικό τρόπο όπως θα το κάναμε για την τέχνη;
Ο Λόρεν Χάρις γοητευμένος από το τοπίο της λίμνης Σουπέριορ στον Καναδά, επέστρεφε εκεί κάθε φθινόπωρο για αρκετά χρόνια προκειμένου να ολοκληρώσει έναν πίνακά του. Ο Φρέντερικ Έντουιν Τσερτς ταξίδεψε μέχρι τον Νιαγάρα, τις Άνδεις και τη Νέα Γη προκειμένου να ζωγραφίσει σε δεκάμετρο καμβά τα παγόβουνα που έπλεαν κοντά στις ακτές. Θαρρεί κάποιος ότι όταν τα βουνά μας γεμίσουν με ανεμογεννήτριες θα εμπνεούν κάποιον, για να τα επισκεπτεί, να μιλήσει με πάθος γι΄ αυτά;
Ο Αλμπερτ Μπίρσταντ εμπνεύστηκε από τον ελεύθερο ρου των νερών στον καταρράκτη Bridal Veil στο Κολοράντο. Και ο Ρέμπραντ Χάρμενσον από την πέτρινη γέφυρα και το ποτάμι μίας ολλανδικής επαρχίας του 1638, για να ζωγραφίσει τον σχετικό πίνακα. Σήμερα βαδίζοντας προς την πραγματικότητα των εκατοντάδων μικρών υδροηλεκτρικών σε ποτάμια, οι (μικροί) καταρράκτες (θα)προκύπτουν απλά ως τεχνητά επακόλουθα των έργων για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Ο Βαν Ρούσνταλ στον πίνακά του «Ανεμόμυλος στο Βικ κοντά στο Ντούρστεντε» επέλεξε να αποτυπώσει έναν εντυπωσιακό ανεμόμυλο στην δεξιά όχθη του Ρήνου, μέρος της ολλανδικής τοπιογραφίας. Ο εικαστικός του μέλλοντος θα πρέπει να αποτυπώσει την σύγχρονη ιστορία μας μέσα από τη ζωγραφική συστοιχιών ανεμογεννητριών.
Όταν βλέπουμε την «Έναστρη νύχτα» του Βίνσεντ Βαν Γκογκ αναλογιζόμαστε εκείνα τα βράδυα με ξαστεριά στο οροπέδιο του Καραμανώλη όπου όσο και αν χανώσουν στα αστέρια κάποια στιγμή το μάτι θα έπεφτε απέναντι, στο κόκκινο, και σε συνεχόμενο άναψε -σβήσε, φως του ανεμομετρικού ιστού της Καζάρμα.
Οι ιστορικοί της τέχνης παρατηρώντας πίνακες προηγούμενων αιώνων έχουν εμπλουτίσει τη γνώση για την πολιτισμική και κοινωνική εξέλιξη του ανθρώπου. Ο πίνακας του Γουίλιαμ Τέρνερ «The Scarlet Sunset» έχει χρησιμοποιηθεί για τη εκτίμηση των επιπέδων ατμοσφαιρικής ρύπανσης τους τελευταίους 5 αιώνες. Οι αποτυπώσεις των παγόβουνων από τον Τσερτς βοήθησαν να καταλάβουμε την αντίληψη της κοινωνίας του 19ου αιώνα για την Αρκτική. Και ένας ανώνυμος πίνακας του 1774 επέτρεψε σε ελβετούς ερευνητές να καταλάβουν πώς μεταλλάχθηκε ένας παγετώνας των Άλπεων μετά το 1600. Μέσα από την αναπαράσταση του χιονιού σε πίνακες του Πίτερ Μπρίγκελ το 1500 παίρνουμε πληροφορίες για τις μετεωρολογικές συνθήκες της εποχής. Οι αισθητικές απεικονίσεις της φύσης σήμερα, με βουνά ρημαγμένα και ποτάμια στερεμένα, τί πληροφορίες θα αφήσουν στον ιστορικό του μέλλοντος για το πολιτισμό της εποχής μας;