Οι «Εραστές των Αγράφων» είναι ένα αυτοοργανωμένο εκδοτικό εγχείρημα που σκάει χαμόγελα στους οργανωμένους από την βάση περιβαλλοντικούς αγώνες. Τυπώνονται από το καλοκαίρι του 2020 και διακινούνται στα χωριά των Αγράφων και στην πόλη της Καρδίτσας. Δεν έχουν σχέση με κρατικούς ή δημοτικούς φορείς και από θέση αρχών δεν δέχονται χρηματοδότηση από κανέναν τέτοιο θεσμό ή μη κυβερνητική οργάνωση.
Τα βουνά δεν έχουν ιδιοκτήτες
Η οροσειρά της Πίνδου απ’ άκρη σ’ άκρη απειλείται απ’ τα καταστροφικά επενδυτικά σχέδια «μικρότερων» ή «μεγαλύτερων» εταιρειών. Απ’ την Βασιλίτσα μέχρι τα Άγραφα και από τα Τζουμέρκα μέχρι τον Ασπροπόταμο, αιολικά εργοστάσια, υδροηλεκτρικά φράγματα, έρευνες για εξορύξεις πετρελαίου σχεδιάζεται να ξεκοιλιάσουν τη γη, να περιφράξουν το νερό, να ισοπεδώσουν απάτητες βουνοκορφές και να χαράξουν χιλιόμετρα νέων δρόμων μέσα σε πυκνά δάση. Εκεί όπου οι εργολάβοι και οι επενδυτές βλέπουν στις βουνοκορφές διάφορες αποχρώσεις του χρήματος, εμείς καλούμαστε να απαντήσουμε στο ερώτημα εάν όλα τριγύρω μας ανταλλάσσονται με αυτό. Η υπεράσπιση των βουνών και των ποταμιών είναι μία σαφής απάντηση σε αυτό το ερώτημα. Και μία θέση ταξική απέναντι στη λεηλασία του φυσικού πλούτου και στα ιδεολογικά σχήματα της πράσινης ανάπτυξης.
Τα αιολικά εργοστάσια θα εκτείνονται σε μήκος κάμποσων χιλιομέτρων πάνω σε απάτητες βουνοκορφές, όπου θα πέσουν εκατοντάδες χιλιάδες κυβικά μέτρα μπετού για να στηθούν, σε μέγεθος όσο το μισό ενός γηπέδου μπάσκετ, οι βάσεις των ανεμογεννητριών. Τα υποστηρικτικά έργα προβλέπουν τη διαπλάτυνση ή το άνοιγμα νέων δρόμων, πλάτους από 5 έως 10 μέτρα και συνολικού μήκους 37,5 χιλιομέτρων, μέσα σε δάση έλατου και δρυς. Δρόμοι σε πλαγιές ήδη κακοπαθημένες από το πέρασμα του «Ιανού» τον Σεπτέμβριο του 2020.
Παράλληλα, σχεδόν σε εκατό ρέματα, ποταμούς και χειμάρρους των Αγράφων και της Αργιθέας σχεδιάζεται να υψωθούν φράγματα και να φτιαχτούν μικρά υδροηλεκτρικά εργοστάσια για την παραγωγή ρεύματος με τη μέθοδο της αντλισιοταμίευσης (το καθένα απ΄ αυτά σήμερα βρίσκεται σε διαφορετικό στάδιο αδειοδότησης, είτε έχοντας λάβει άδειες παραγωγής ή λειτουργίας είτε βρισκόμενο σε στάδιο αξιολόγησης). Η ερημοποίηση της κοίτης τους, η αποστράγγιση του υδροφόρου ορίζοντα και η καταστροφή της χλωρίδας και της πανίδας είναι το ένα μισό, της καταστροφής. Το άλλο μισό, είναι η ιδιωτικοποίηση του ορεινού υδάτινου πλούτου μέσα από τα «δικαιώματα χρήσης του». Το παράδειγμα του Άσπρου ποταμού στο Καροπλέσι είναι χαρακτηριστικό.
Ναι. Μιλάμε για τα Άγραφα. Το μυστηριακό σκηνικό μύθων και θρύλων που σε μορφή διηγήσεων περνάνε από τις γιαγιάδες στους εγγονούς. Κορυφές που σμιλεύτηκαν από τον αέρα και τη βροχή. Δάση που έγιναν σπίτι για αναρίθμητα είδη ζώων και πουλιών. Του σταυραετού, του γύπα, του γυπαετού, της ορεινής πέρδικας, του λύκου, της αρκούδας, του αγριόγιδου, των άγριων αλόγων και πολλών άλλων συγκατοίκων. Νερά που πότισαν στο διάβα τους όχι μόνο τα βουνά αλλά και τον κάμπο όλο. Άνθρωποι σκληροτράχυλοι που επιμένουν να τα ζουν, να τα σιγοτραγουδούν. Άνθρωποι επαναστάτες και κυνηγημένοι που βρήκαν απάγκιο στις απάτητες πλαγιές τους.
Το 1918, ο Ζαχαρίας Παπαντωνίου στο αναγνωστικό της τρίτης δημοτικού έγραφε για τα βουνά: «Πόσα πράγματα, τους είπε, θα μάθετε όταν πάτε τόσο ψηλά! ούτε το βιβλίο μπορεί να σας τα πη, ούτε εγώ». Όταν η επόμενη γενιά μας ανέβει εκεί στα ψηλά βουνά, τί θα συναντήσει άραγε; Θέλουμε να είμαστε η γενιά που θα ισοπεδώσει αυτές τις κορυφές, που θα στραγγίσει τα νερά, που θα σχίσει τα δάση; Θέλουμε να είμαστε αυτή η γενιά που γύρω από την φωτιά δεν θα έχει πια να μεταφέρει στην επόμενη τις δικές της ιστορίες, τα δικά της βιώματα, παρά μόνο το πώς οι τόνοι μπετού της έδωσαν πέντε μεροκάματα;
Θα επιμείνουμε. Τα Άγραφα δεν είναι απλά οι ανεκτίμητες πολλές και διαφορετικές ιστορίες του καθενός και της καθεμιάς από εμάς. Ακόμα και αν ξαφνικά βρίσκονταν εκτός από οποιαδήποτε ζώνη προστασίας Natura, εμείς θα ήμασταν εδώ να τα υπερασπιστούμε. Γιατί όταν ο βιομηχανικός πολιτισμός έχει αποικήσει απ’ άκρη σ’ άκρη τον πλανήτη, η υπεράσπιση των ελάχιστων περιοχών όπου η ζωή μπορεί να παραμένει ελεύθερη και άγρια, είναι ταυτόχρονα και υπεράσπιση μιας πολύ σημαντικής δυνατότητας. Να παραμένουμε ελεύθεροι.